Internet zou wel eens de reden kunnen zijn dat de criminaliteit onder jongeren daalt. Doordat jongeren meer tijd online doorbrengen, hebben ze minder tijd om op straat rond te hangen. De kersverse Rotterdamse hoogleraar Frank Weerman wil graag onderzoeken of dat vermoeden klopt.
Weerman (48) is voor vier jaar aangesteld als bijzonder hoogleraar jeugdcriminologie aan de Erasmus Universiteit. Hij doet al jaren onderzoek naar jeugdcriminaliteit, invloed van groepen en criminele jeugdgroepen en groepsinvloeden. “Ik heb veel onderzoek gedaan naar netwerken waar jongeren deel van uit maken. Daarbij werden jongeren zelf gevraagd of ze betrokken waren bij crimineel gedrag, alles van kleine diefstallen tot berovingen. Daaruit bleek onder meer dat jongeren die bij een problematische jeugdgroep horen veel vaker betrokken zijn bij ernstige delicten.”
Weerman deed onderzoek naar criminaliteit onder Haagse jongeren. Hij stelde vast dat het doorbrengen van veel tijd op straat de kans op crimineel gedrag vergroot.?Van het tijd doorbrengen achter de computer bleken jongeren n?et crimineler te worden. Daarom noemt Weerman het ?plausibel? dat de afname van jeugdcriminaliteit te maken heeft met het feit dat jongeren meer tijd achter hun computer doorbrengen. Maar feitelijk onderbouwen kan hij het niet.
Internet lijkt de rol van de straat deels te hebben overgenomen, zegt Weerman. Snapchat, YouTube en Instagram zijn als het ware virtuele pleintjes. “Traditioneel kijken jongeren op straat of op school naar elkaar. Wie is stoer? Naar wie kijken ze op? Dat doen ze nu ook op sociale media. Ik zou graag willen weten of blootstelling aan crimineel gedrag op sociale media ook extra crimineel gedrag uitlokt.”
“Jongeren plaatsen foto’s van bijvoorbeeld vernielingen of vechtpartijen op internet om te laten zien dat ze veel durven, jeugdgroepen gebruiken Facebook om zich te manifesteren, pesten gebeurt via internet. Jongeren kunnen door internet status krijgen. En status is juist ??n van de dingen waarvoor jongeren crimineel gedrag vertonen. Jezelf interessant voordoen op internet kan een vervanging zijn van crimineel gedrag: misschien komt het voor die jongeren op hetzelfde neer: het is een soort reputatiemanagement.”Onderzoek
Weerman wil heel graag in Rotterdam onderzoek doen naar het internetgedrag van jongeren en de relatie met jeugdcriminaliteit. “Ik vermoed dat internet, sociale media en de smartphone er voor een belangrijk deel voor hebben gezorgd dat de jeugdcriminaliteit daalt. Dat gebeurt als sinds 2007, en niet alleen in Nederland, maar in meerdere landen. Het komt ook naar voren in de vragenlijsten die jongeren invullen. Komt die daling doordat jongeren minder op straat rondhangen omdat ze achter hun computer zitten? Of doordat ze – als ze op straat hangen – meer met hun smartphone bezig zijn? Dat moet echt onderzocht worden.”
Interessant doen op internet kan een vervanging zijn van crimineel gedrag.
Hoogleraar Frank Weerman in @AD : ?jeugd minder crimineel door social media? ?Rondhangpleintjes nu digitaal?. pic.twitter.com/WZnzoo24zs
? Ruud Elderhorst (@RuudElderhorst) August 17, 2016
Jeugdcriminaliteit daalt al jaren
Dat de jeugdcriminaliteit al jaren daalt, blijkt uit cijfers en wordt bevestigd door diverse?criminologen. Al jaren breken wetenschappers hun hersens over wat de oorzaak is van die daling. Eigenlijk weten ze het nog steeds niet.?Dat komt omdat het moeilijk is na te gaan of macrobeleid (zoals het strenger aanpakken van probleemjeugd) direct invloed heeft op microniveau (of een jongere hierdoor minder crimineel wordt). Want stel d?t een jongere minder crimineel gedrag gaat vertonen in een periode waarin probleemjeugd strenger wordt aangepakt, dan kan dat ook komen doordat de jongere bijvoorbeeld opeens weer naar school gaat, of de relatie met zijn ouders is hersteld.
Jeugd minder crimineel door gaming?
Eerder werd gespeculeerd dat gaming zou zorgen voor deze daling. Meerdere experts bevestigen echter dat geen enkel onderzoek heeft kunnen aantonen dat gamen leidt tot minder criminaliteit.?Dus blijft bij veronderstellingen.
Zoals Arnhemse jongerenwerkers die in 2010 opeens een sterke afname van de overlast merkten. De afname viel precies samen met de release van computergame Black Ops (een schietspel, overigens). Volgens de jongerenwerkers zaten hangjongeren thuis achter hun computers tegen elkaar te gamen.
In Noors onderzoek wordt hetzelfde vermoeden uitgesproken. De onderzoekers zien aanwijzingen dat de daling van de Noorse jeugdcriminaliteit te maken heeft met het feit dat jongeren vaker thuis achter hun computer zitten.
Of leidt gaming en social media weliswaar tot een afname van traditionele criminaliteit, maar leidt dit hangen op digitale straat tot meer digitale criminaliteit? Zo werd eerder deze week de 22 jarige Tariq opgepakt voor cybercrime.?Hele dagen zat hij op zijn kamer in Maassluis computerspelletjes te spelen, dachten zijn ouders. In werkelijkheid brak hij in op computers om bankrekeningen te plunderen.
NOS stelt dat gamen ?jongeren uit de rechtbank? houdt. Bewijs hiervoor ontbreekt. Wel zijn er aanwijzingen dat jeugdcriminaliteit afneemt omdat jongeren steeds meer tijd doorbrengen achter hun computer, en dus niet op straat rondhangen. Ook jongeren gedragen zich anders dan zes jaar geleden. Zo stoppen minder jongeren voortijdig met school. Uit onderzoek blijkt dat voortijdige schoolverlaters vaker in de criminaliteit terechtkomen, zegt het OM. Daarmee is echter niet gezegd dat gamen of social media ervoor zorgt dat jongeren minder crimineel worden.
Bronnen: Algemeen Dagblad (17 aug 2016), NRC, NOS