In de Volkskrant lazen we eerder dit jaar al over de modus operandus van vlogger Sven van der Meulen en zijn?Vrije Vogels?op YouTube:
“Eerder dit jaar deed Sven zich op een chatsite voor als 15-jarige, sprak af met een veel oudere man in de McDonald?s. Zijn verborgen camera had hij naast zich op de bank gezet, waardoor van de man alleen een uitpuilend stuk buik te zien was. In het filmpje heeft hij er een grote blauwe pijl bijgezet en in hoofdletters het woord ?pedofiel?. Met subtiliteit scoor je geen YouTube hit.?Net als op televisie had Sven de politie vooraf getipt. Die hielden de man ter plekke staande. Inmiddels is ook een onderzoek naar hem gestart. De video werd, met een kleine 200 duizend views, zijn best bekeken werk. Bijvangst was de aandacht van landelijke pers. Daarna had Svcen opnieuw beet.?Toen sprak hij undercover af met mannen die seks willen met dieren. Sven kreeg naar eigen zeggen ook dierenporno doorgestuurd van een voormalig fractievoorzitter in de gemeenteraad, verbonden aan een landelijke partij. Hup, omhoog schoten de kijkcijfers.
De politie is inmiddels niet meer zo blij met de YouTubecowboy uit Drenthe. Sven dreigt zichzelf en lopend onderzoek in gevaar te brengen, zegt een woordvoerder van de politie Noord-Nederland als ik naar hem vraag. Bovendien gaat hij onzorgvuldig om met de privacy van de mensen die hij ?ontmaskert.? Hij blurt ze wel, maar hun stem is in de filmpjes gewoon te horen, hun auto te zien. ?Laat ik het zo zeggen?, zegt de woordvoerder, ?als jij de buurman bent van zo iemand, ga je hem herkennen.?”
In Dagblad van het Noorden viel te lezen hoe zijn item over dierenmishandeling afliep:
“Van der Meulen deed aangifte van dierenmishandeling, maar de politie was niet gelukkig met zijn handelen. Hij draagt onderwerpen aan waarmee de politie al bezig is en fietst daarmee door lopende onderzoeken heen. De politie kan ook niet direct in actie komen. Met tv-makers als Peter R. de Vries en Alberto Stegeman, die ook met verborgen camera?s werken, zegt de politie al weken van tevoren afspraken te hebben gemaakt.
Sven van der Meulen: ,,Mijn vorige vlogs heb ik aan de politie voorgelegd. Maar ik kreeg letterlijk te horen ?Je hoeft ons niet meer te bellen?. Dat heb ik met deze vlog ook niet meer gedaan. Maar het maakt me niet uit. Ik heb een jong publiek en ga gewoon door. Mijn volgende vlogs gaan over wapens en misstanden in de zorg.?”
Tijd voor een interview met Sven van der Meulen over zijn initiatief Vrije Vogels en zijn ervaringen met diverse misstanden die hij aan de kaak wilde stellen. Hieronder? zijn ongezouten verhaal, plannen en ervaringen met onder andere de overheid.
1. Wat is Vrije Vogels, hoe, wanneer en waarom is Vrije Vogels gestart?
Vrije Vogels is een online YouTube-kanaal van mijzelf. Een etalage/eigen platform voor onze idee?n. Het is begonnen door het kwijt willen van mijn creativiteit en het willen presenteren.
2. Hoe kwam jij erbij en wat is persoonlijke motivatie?
Ik was bij TV-zenders nog te jong om aan de slag te gaan, ik vond dat onzin en dacht dat ik dat wel zou kunnen. Toen dacht ik dan ga ik een kanaal beginnen waar ik mijn eigen programma’s ga maken. Dit was eerst gewoon het maken van allerlei filmpjes en dat is momenteel het maken van echt formats.
3. Hoeveel tijd stop je er in? Werk je veel alleen?
Het is mijn fulltime werk geworden en dat loopt op tegen flink wat uren per dag. Ik vermoed 12-15 uren per dag.
We werken samen met partijen, sponsors of bedrijven en ik werk in een vast team van twee met daarbij een 3e persoon als cameraman.
4. Hoe gaat Vrije Vogels typisch te werk?
Het begint bij een brainstorm, het bedenken van formats, idee?n die passen bij de inhoudelijke, scherpe maar toch leuke content van Vrije Vogels.
Dan wordt er research gedaan en gaan we aan de slag.
5. Met wat voor soort mensen werk je??
Dat gaat heel erg breed en ver, dat zijn soms advocaten, andere journalisten, kranten, managers, bedrijven. Dat verschilt per video of format.
We zijn nu gefocust op Nederland maar er liggen langzaam lijntjes die naar het buitenland gaan en daar zien we straks wel stappen.
6. Werkt Vrije Vogels ook met anderen samen, en zo ja hoe/waarom?
Niet met andere YouTubers of vloggers, het is inhoudelijk en journalistiek.
Dat soort samenwerking is lastig: dan moet je altijd eerlijk, oprecht en puur blijven dus ook daarin zal je nooit een betaalde sponsor zien of een andere YouTuber die even inbreekt in de video voor een samenwerking. Maar met kranten, journalisten en andere media komt het wel voor dat er afspraken worden gemaakt.
7. Wat voor type zaken pakken jullie beet? Kun je voorbeelden noemen?
Vrije Vogels is bekend van wat er op het kanaal staat. Dat is heel breed. Dat kan zijn dat we kruisbogen onderzoeken van bol.com, onderzoek doen naar chatsites of uitgaves van gemeentes. Het kan alles zijn zolang ik het interessant vindt om te behandelen. Zo niet doen we het niet. We focussen ons heel bewust op jongeren
die te oud zijn voor het jeugdjournaal en te jong zijn voor het RTL nieuws of het NOS journaal. Dat is vaak erg saai voor mensen van 16-25. Wij springen in dat gat.
8. Vertel eens over opmerkelijke ervaringen.
Elke is zaak is opmerkelijk uiteraard. Het meest opmerkelijke vondt ik de reactie van de politie op een video. ”als je dit online uitlegt hoef je ons nooit meer te bellen”
”Ik wil niet dreigen Sven maar dan is het klaar” ” Dan kom je gewoon op de zwarte perslijst” Dat vindt ik uitspraken die je niet kunt doen als iemand een verhaal vertelt van A tot Z. De politie wilde dat in dat verhaal haar foutjes uit werden gehaald want dat was wel zo netjes vonden hunzelf. Dat vindt ik bizar en zorgt voor dat ik nog harder ga zijn.
9. Hoe ga je typisch te werk in zo’n zaak?
Onze volgorde is eigenlijk: het nieuws lezen, opletten, brainstormen en dan volgt er research als er besloten is dat we erin duiken. Als er na research blijkt dat het nog steeds iets kan zijn gaan we over tot actie en komt er een camera bij maar vaak zijn er dan al weken voorbij van uitzoeken, testen en dingen zonder camera.
10. Wat voor resultaten levert het op?
Nieuwswaarde maken. Iets uitleggen aan jongeren wat interessant is (volgens ons).
11. Welke dilemma’s kom je tegen in je werk?
Soms moet je een zaak wegleggen terwijl je er al maanden aan werkt, dan blijkt het opeens niks te zijn of juist te groot om in te duiken.
We hebben zaken gehad waar we mee zijn gestopt omdat het te gevaarlijk aan het worden was. Dan zeggen we netjes “we leggen deze weg”.
12. Welke manieren zijn er om dergelijke risico’s te voorkomen?
Nooit alleen iets doen, beveiliging inhuren die klaar staat, politie inschakelen, codewoorden en afspraken maken. Backup-plannen altijd paraat hebben etc.
13. Welke kansen zie je nog voor Vrije Vogels, en hoe wil je dit bereiken?
Ik wil mooie en interessante dingen maken op Vrije Vogels, een groter publiek zou ik mooi vinden maar dat komt wel als we zo doorgaan.
14. Welke plannen heb je voor de komende tijd??
Genoeg! Het nieuws is oneindig en dat is zo mooi…
15. Hoe zouden anderen Vrije Vogels kunnen helpen?
We zijn altijd blij met tips of mensen die hun verhaal kwijt willen doen.
16. Welk advies zou je tenslotte nog aan politie, justitie of overheid in het algemeen willen geven?
Weet wat internet is, ik wordt totaal niet serieus genomen. Mijn e-mailtjes, telefoontjes en elke vorm van contact wordt genegeerd, das bijzonder vindt ik.
Na mijn video met de genoemde fouten van de politie hoef ik ze niet meer te bellen en dat blijf ik bijzonder en vreemd vinden. Een lijst met pers die ze liever niet of helemaal niet te woord staan daar moet je vanaf stappen vindt ik. Voor de rest denk ik dat we pas resultaat zien als alle posities zijn vervangen door mensen van nu maar ik heb geduld.