Het anonieme meldpunt op het internet, een alternatief voor Meld Misdaad Anoniem via de telefoon, is zo anoniem nog niet. Technisch is anonimiteit niet te waarborgen, zeggen onderzoekers.
De anonimiteit van melders van misdaden via een internetmeldpunt is niet te garanderen. Technisch moeilijk uitvoerbaar, organisatorisch een uitdaging en er zijn mogelijke schadelijke neveneffecten. Dat staat in?een onderzoek naar een dergelijke meldpunt?door Privacy & Identity lab in samenwerking met de Radboud Universiteit.
Bang voor misbruik data
“In een klimaat waarin politiebestanden op tamelijk intransparante wijze ook voor andere doeleinden dan opsporing worden ingezet, is het belangrijk om terughoudend te zijn met het voeden van dergelijke databanken met ongecontroleerde informatie. Dit pleit voor terughoudendheid bij het faciliteren van anonieme meldingen.”
De onderzoekers pleiten voor “een brede reflectie” op deze ontwikkelingen, “die zouden moeten leiden tot het opstellen van een proportionaliteitstoets voor anonieme meldpunten.”
Technisch en organisatorisch moeilijk
De quickscan is gedaan in opdracht van het ministerie van Veiligheid en Justitie om de haalbaarheid van een anoniem internetmeldpunt in kaart te brengen,?een wens van de VVD. Daarbij is gekeken naar de technische en organisatorische uitvoerbaarheid en het juridisch perspectief. Met name de eerste twee aspecten bieden obstakels.
Om het meldpunt technisch zo anoniem mogelijk in te richten en toch een dialoog tussen melder en steunpunt mogelijk te maken, denken de onderzoekers dat een app voor de smartphone of een webgebaseerde chat het beste is. Maar, zo zeggen ze, die kennen weer technische beperkingen. “Vanwege de complexiteit verwachten wij dat de kosten van het inrichten van zo’n meldpunt hoog zijn. Nader onderzoek naar die inrichting is gewenst.”
De onderzoekers hebben het kort over anonimiseringsinrichtingen, zoals Tor. “Echter, voor een normale gebruiker is het niet eenvoudig om Tor correct op te zetten en te gebruiken. Daarnaast is de aanwezigheid en het gebruik van Tor op zichzelf mogelijk verdacht.”
Beginnen met een pilot
De technische uitdagingen maakt het organisatorisch ook moeilijk. Daarnaast moet het kennisniveau van de medewerkers omhoog en hogere eisen worden gesteld aan het beheer. Regelmatig moeten audits worden gehouden om de anonimiteit van de melders te blijven garanderen. Vanwege de onzekerheid over het aantal meldingen dat gaat binnenkomen, adviseren de onderzoekers een gefaseerde invoering, te beginnen met een pilot en een nulmeting.