De zaak en de serie
Wereldwijd zijn Netflix-kijkers in de ban van Making a Murderer, een 10-delige serie met zulke bizarre plotwendingen, dat je haast vergeet dat alles hartstikke echt is. De documentaire vertelt het leven van moordverdachte Steven Avery. De Amerikaan zat 18 jaar onterecht vast voor verkrachting, maar werd 2 jaar na zijn vrijlating weer opgepakt. Deze keer voor moord.
Steven Avery zit achttien jaar als onschuldige in de gevangenis voor een aanranding. Als hij door DNA-bewijs vrijkomt, eist hij 36 miljoen schadevergoeding. Zo?n twee jaar later wordt hij opgepakt voor de moord op Teresa Halbach, een jonge fotografe. Net als er een grote zaak loopt tegen de verantwoordelijken voor zijn onterechte veroordeling.
In Manitowoc, een stadje met 33.000 inwoners in Wisconsin, was Steven Avery (wonend op Avery’s Auto Salvage) al een bekende naam toen filmmakers Moira Demos (42) en Laura Ricciardi (45) daar begonnen. Twee weken later reden ze naar het stadje en brachten er een week door, om meer te weten te komen over die curieuze zaak. Wat was hier aan de hand? Had achttien jaar gevangenschap van een onschuldige man een monster gemaakt? Of was de geschiedenis zich aan het herhalen?
Een gesprek met de documentairemakers bij Today (NBC)
Het feit dat de makers 10 jaar lang bovenop de zaak zaten, inspeelden op elke snipper nieuwe informatie, toegang hadden tot de meest pikante beelden en zelfs lange tijd bij Steven Avery’s ouders woonden, leidde tot een zeldzaam gedetailleerde serie vol intieme sc?nes.?De makers hadden toegang tot materiaal dat in Nederland nooit voorhanden zou zijn. Er is zelfs beeld van verhoren. Het Amerikaanse rechtssysteem is sinds de live op tv uitgezonden moordzaak tegen O.J. Simpson beroemd om zijn openheid.
De serie is een pakkende?rechtbankthriller, familiedrama en moordmysterie. Gaat het hier om gerechtelijke dwaling of niet??Making a Murderer is soms een lastige kijkervaring die een knoop in je maag legt. Zeker vanaf het moment dat een neef van Avery, de tiener Brendan Dassey, een rol gaat spelen. Sommige types lijken uit een slechte film te komen, maar we kijken naar echte mensen. Wel moet worden opgemerkt dat de makers duidelijk de kant van Avery kiezen. Zijn advocaten werkten mee aan de productie, het OM weigerde. En er?is ook kritiek op de documentaireserie, want niet al het belastende bewijs dat juist wel naar Avery wijst, zou de uitzendingen hebben gehaald. Dat zet Time op een rijtje. Zo zou er DNA van Avery ook op andere plekken in de auto van Halbach zijn gevonden en lagen ook haar telefoon en camera een paar meter van zijn deur.?Ook zou Avery meerdere malen hebben gebeld naar de opdrachtgever van de jonge fotograaf, met de vraag of ze haar konden sturen. Halbach zou al eens hebben aangegeven dat ze bang voor hem was.
In ieder geval: een serie en zaak om nog lang over na te praten.?Hieronder laten we zien hoe de vele miljoenen kijkers die de Netflix serie inmiddels over de hele wereld kent ook enorme impact bewerkstelligen op de zaak, de hoofdrolspelers en op de overheid, tot aan het Witte Huis.
Making a Murderer is het voorlopige hoogtepunt van een trend in real crime series, beweert documentairemaker Helmut Boeijen. Vorig jaar ontstond een soortgelijke hype rond de HBO-crimeserie The Jinx,?een zesdelige serie over de steenrijke Robert Durst, die in een adembenemende laatste aflevering ?per ongeluk? drie moorden bekende toen hij met zijn microfoontje om naar het toilet ging. En door de podcast Serial,?waarvoor in twaalf afleveringen de moord op een schoolmeisje in 1999 werd onderzocht.?Wat ze met elkaar gemeen hebben is dat de makers zich jarenlang met volle overgave op hun onderwerp storten, het verhaal over meerdere afleveringen uitspreiden en dat ze zelf ook niet weten hoe het afloopt.
Social media invloed op de hoofdrolspelers
De familie Avery woont in kleine?huisjes aan een achterafweggetje bij het stadje Two Rivers. Daar bestieren ze een autosloperij en schieten ze op wild. Het zijn buitenstaanders, door velen gewantrouwd of zelfs gehaat. ,,I am stupid,” is het antwoord van een van de familieleden op de vraag waarom hij zich zo in de nesten gewerkt heeft.?De pariastatus van zijn familie maakt Steven Avery tot een ideale verdachte. Wie neemt het voor hem op? Hij dreigt onder de pletwals van de rechtstaat terecht te komen.
Ook Ken Kratz, de officier van justitie is op zijn Yelp pagina zwaar bedreigd. Nu had hij enige tijd zijn functie al neer moeten leggen vanwege een schandaal, maar velen zien hem als ontwerper van de gerechtelijke dwaling in de juridische proces. Maar omdat er volgens de Avery aanhang ook een of meerdere agenten moeten zijn geweest die?betrokken waren met valse getuigen, vals onderzoek of zelfs het plaatsen van bewijs op het plaats delict zijn ook zij slachtoffer van vele (doods)bedreigingen. Zoals?de rechter van de zaak die aangaf te vrezen voor zijn leven, of de?huidige?sheriff van Avery’s dorp die is bedolven onder boze telefoontjes en e-mails.
Social media invloed op de autoriteiten
Ruim 246.000 Amerikanen tekenden een petitie om Avery gratie te verlenen, al 59.000 mensen riepen daartoe op in een offici?le petities op Change.org en aan het Witte Huis.?De reactie: president Obama heeft niet de macht om beiden vrij man te maken, omdat?de?zaak is?beslist door?de Amerikaanse staat Wisconsin en niet de landelijke overheid.?Obama kan dus?niets doen, omdat het besluit over de?zaak niet op landelijk niveau is gemaakt. Alleen de staat Wisconsin?zelf kan gratie of amnestie verlenen en zij hebben al aangegeven dit niet te zullen doen.
Social media invloed op de zaak
Als snel deden geruchten?de ronde dat?Anonymous zich op de zaak zou storten. Hoewel ze eerst de boot afhielden, maakten leden van de groepering?enige later toch bekend dat ze nieuwe aanwijzingen gevonden zouden hebben. Ook richtten?ze een dreigend ultimatum via Twitter aan het OM dat ze dit bewijs naar buiten zouden moeten brengen, anders zou Anonymous eea naar buiten brengen. Er is echter na die datum?niets gebeurd op dat account en?korte tijd later werd het account opgeheven.
This will be the Official #Anonymous Thread Releasing Documents Concerning#ManitowocCounty Corruption Emails and Collusion #MakingAMurderer
? OPAVERYDASSEY (@OPAVERYDASSEY) December 28, 2015
#ManitowocCounty You Have 48 Hours To Release The Phone Records Between James Lenk and Andrew Colborn Step To The Podium #MakingAMurderer
? OPAVERYDASSEY (@OPAVERYDASSEY) December 28, 2015
Ook het bekende RBI, ofwel het Reddit Bureau of Investigation is sinds december druk bezig met de zaak en probeert nieuwe feitjes boven tafel te krijgen. Zo beweert?het Reddit team dat de forensisch expert die het bloedonderzoek deed?al eerder in de zedenzaak valse verklaringen over Steven Avery’s DNA had gegeven. Ook nu weer is zij degene die getuigt dat het DNA van Steven op het Plaats Delict (PD) is gevonden. Ook legden ze meer gaten bloot in de doorzoekingen en manier waarop het forensisch onderzoek was gedaan. De documentaire noemt deze niet, maar de bewijzen zijn wel waar het OM zwaar op leunt. Het blijft echter de vraag hoe de theorie te bewijzen valt dat de politie zelf bewijs op het PD geplaatst zou hebben.
Online crowdfunding
Er zijn op internet diverse crowdfunding initiatieven gestart. Deels om advocaten van Steven Avery en zijn neefje Brendan Dassey te betalen en deels om documenten over de zaak te kunnen kopen en uit te pluizen.
DIY Detectives & Crowdfunding: Help Get the Steven Avery Trial Transcripts https://t.co/trr9zufiJ7 pic.twitter.com/JsP6DgcQPN
? Arnout de Vries (@ADeVries23) January 14, 2016
Er is inmiddels een nieuwe zaak aangespannen?door Steven Avery zelf. Hij heeft middels diverse crowdfuncing campagnes wat geld voor nieuwe advocaten en zichzelf een aantal jaar verdiept in zijn eigen zaak. Dus tot een volgend blog over deze spraakmakende zaak. Hij claimt onder andere?dat het huiszoekingsbevel niet deugde en dat er een jurylid is dat andere juryleden heeft bedreigd.?
Steven Avery’s new attorneys: Kathleen Zellner & Tricia Bushnell #MakingAMurderer https://t.co/uRwQFQmMJU pic.twitter.com/VbtRsBNqzb ? Kathleen Zellner (@ZellnerLaw) January 8, 2016
? ?? ?
Impact in Nederland?
De vraag is of na zaken als de Deventer moordzaak en Lucia de B. dit fenomeen ook vaker op deze manier bij zaken gaat spelen. De media speculeert inmiddels al over een lopende zaak met?Herman du Bois in de hoofdrol:
Making a Murderer in de polder? #HermanDuBois https://t.co/tsa22PdmpG pic.twitter.com/zzNnJGsNWu ? Arnout de Vries (@ADeVries23) January 10, 2016
Bronnen: Independent, NY Daily Mail, Maxim, AD, NRC, Wikipedia, De Volkskrant
Bekijk hieronder de volledige eerste aflevering van Making a Murderer: